Uprawa cukinii nawożenie i wykorzystanie w bezpośrednim spożyciu i w przetwórstwie domowym.

Cukinia w kwalifikacji botanicznej należy do warzyw dyniowatych i jest blisko spokrewniona z kabaczkiem. Charakteryzuje się ona silnym wzrostem i wzniesionym pokrojem roślin. Owoce cukinii w stadium młodocianym wykazują pewne podobieństwo do owoców ogórka. U większości odmian mają one barwę zieloną, czasem z wyraźnym cętkowaniem. Kształt ich jest cylindryczno-walcowy z tendencją do maczugowości u owoców o większych wymiarach. W warunkach polskich cukinię nadal można uważać za warzywo rzadko uprawiane. Natomiast w krajach takich jak Włochy, Francja, Stany Zjednoczone plantacje cukinii zajmują stosunkowo duże powierzchnie, a owoce w zależności od stopnia dojrzałości wykorzystywane są do sporządzania potraw bezpośrednio po zbiorze lub przeznaczone są do produkcji mrożonek, suszu i konserw puszkowych. Badania krajowe wykazały także dużą ich przydatność do marynowania i kiszenia, a więc do tych kierunków przerobu, które cieszą się u nas dużym powodzeniem.
Cukinia z racji walorów smakowych, wyższej od ogórka wartości odżywczej, niezbyt dużej wrażliwości na niesprzyjające warunki klimatyczne oraz długiego obfitego planowania, a także szerokiego zastosowania w konsumpcji powinna stać się popularną rośliną warzywną zarówno na plantacjach produkcyjnych, jak i przydomowych warzywnikach i ogrodach działkowych.
Zobacz jakie dania można przygotować z cukinii- przepisy kulinarne z cukinii, fasolki i dyni

Cukinia nawożenie, wymagania, stanowisko.

Cukinia najszybciej rośnie i obficiej plonuje w lata ciepłe i słoneczne, a jakość owoców jest wówczas najwyższa. Jak wszystkie warzywa ciepłolubne może być ona uprawiana wyłącznie w okresie bezprzymrozkowym. Najodpowiedniejsze do jej uprawy są gleby średnio zwięzłe o odczynie zbliżonym do obojętnego, ale udaje się również na glebach lżejszych i ciężkich, jeżeli są w dobrej kulturze. W stosunku do następstwa roślin nie ma większych wymagań, ponieważ zwykle uprawia się ją na nawozach organicznych (obornik i nawozy zielone, które powinny być przyorane jesienią), natomiast nie należy uprawiać jej częściej niż co 4 lata po sobie oraz po ogórkach innych warzywach dyniowatych.
Poziom nawożenia mineralnego pod cukinię uzależniony jest przede wszystkim od zasobności gleby w składniki pokarmowe oraz od Uprawa cukinii nawożenie. Dawki nawozów organicznych i wynosi zwykle 300 do 400 kg N, P2O5, K2O/ ha. Ze względu na jakość owoców ważne jest, aby stosunek azotu do fosforu i potasu kształtował się jak 1 :1:1, 5.
Połowę dawki nawozów fosforowych i potasowych można wprowadzić do gleby w trakcie jesiennego lub wiosennego przygotowania pola i wtedy forma, w jakiej występują nawozy, nie ma większego znaczenia. Natomiast resztę nawozów fosforowych i potasowych oraz około 40% przewidzianej ilości nawozów azotowych powinno się zastosować na kilka dni przed siewem lub wysadzeniem rozsady cukinii. Nawozy potasowe lepiej stosować w formie siarczanu potasu. Nawozy azotowe stosuje się zwykle w formie saletry amonowej. Nawożenie pogłówne azotem, który na ogół dzieli się na dwie dawki, należy zakończyć przynajmniej na tydzień przed rozpoczęciem owocowania. Jest to szczególnie istotne wówczas kiedy cukinię przeznacza się do kiszenia.

Sposoby siewu, cukinia uprawa z rozsady.

Uprawa cukinii może być prowadzona z siewu wprost do gruntu w połowie maja lub z rozsady doniczkowanej. Uprawa z rozsady pozwala na późniejsze wysadzenie cukinii w pole, a tym samym umożliwiają uprawę przedplonów, co ma duże znaczenie, jeśli areał warzywnika lub działki jest ograniczony. W tym miejscu należy podkreślić, że otrzymywanie rozsady jest mało kłopotliwe i w pełni możliwe w warunkach ogrodu działkowego. Nasiona cukinii niezależnie od sposobu wysiewu powinny być zaprawiane zaprawą nasienną. Siać w pole można około 20 maja, jest wówczas gwarancja, że wschody nastąpią po wiosennych przymrozkach. Głębokość siewu nasion to około 3 cm, w liczbie dwóch, trzech sztuk w rozstawie 100x100 lub 100x50 cm. Po zejściu pozostawia się tylko jedną, najsilniejszą roślinę.
Cukinia uprawa z rozsady. Do otrzymywania rozsady można wykorzystać stosunkowo prymitywny inspekt, a przy późniejszym terminie produkcji nawet tunel foliowy stosowany do przyspieszania innych warzyw. Nasiona sieje się po dwie sztuki do doniczki na głębokość około półtora centymetra. Do wschodów należy utrzymywać możliwe wysoką temperaturę i optymalną wilgotność ziemi.
Po wschodach w doniczce pozostawia się jedną roślinę i obniża temperaturę do 15-18 stopni, przy wyraźnym ograniczeniu podlewania. Wyższa temperatura od podanej powoduje wydłużenie podliścieniowej części łodygi, co ujemnie wpływa na jakość rozsady i jej dalszy wzrost w polu.
Czas rozpoczęcia produkcji rozsady jest uzależniony od okresu, w jakim chcemy ją wysadzić w pole (zwykle robi się to w pierwszej dekadzie czerwca) oraz od przewidzianej wielkości rozsady. Rozsada cukinii w momencie przesadzenia może mieć od dwóch do 5 liści, a okres jej produkcji wynosi 20-30 dni. Kiedy chcemy wysadzić rozsadę mniejszą, to jest o dwóch liściach właściwych, można używać doniczek i ziemnych lub torfowych o średnicy 5-6 cm. Przy rozsadzie o 5 liściach wymagane są doniczki, najlepiej plastikowe, o średnicy 8-10 cm. Rozsadę po uprzednim zahartowaniu wysadza się w takiej samej rozstawie jak przy uprawie z siewu.

Zabiegi pielęgnacyjne. Liście cukinii, owoce- zbiory.

Zabiegi pielęgnacyjne w uprawie cukinii ograniczają się do mechanicznego odchwaszczania (nie nastręcza trudności, gdyż rośliny szybko rosną i zacieniają glebę), nawożenia pogłównego azotem, ochrony przed chorobami i szkodnikami. Chemiczne zwalczanie chorób i szkodników jest analogiczne jak przy ogórku i w zasadzie powinno być zakończone przed rozpoczęciem zbiorów.
Plonowanie cukinii rozpoczyna się zwykle po około dwóch miesiącach od siewu lub czterech do sześciu tygodni od posadzenia rozsady i trwa do pierwszych przymrozków. W zależności od przeznaczenia zbiera się owoce o długości od 8 do 25 cm, kiedy na nich utrzymuje się jeszcze resztka kwiatu. Częstotliwość zbiorów jest uzależniona od wielkości pozyskiwanych owoców, zwykle jednak zbiera się je co drugi dzień, a w czasie upalnej pogody nawet codziennie. Ponieważ liście i ogonki liściowe pokryte są bardzo ostrymi włoskami, zbiór należy wykonywać w rękawiczkach, a owoce wycinać nożem uważając, aby nie uszkodzić przy tym sąsiednich ogonków liściowych. Czy wycinać liście cukinii? Tylko jeżeli są chore lub uszkodzone.
Badania wykazały, że cukinia charakteryzuje się obfitym i wiernym plonowaniem. Z jednej rośliny uprawianej w rozstawie 100x100 centymetrów uzyskiwano od 3 do 8 kg owoców (27 do 46 sztuk), przy czym był wyższy, im większe owoce przeznaczono do zbioru.

Owoce cukinii- sposoby użytkowania.

Owoce cukinii posiadają delikatną tkankę miękiszową i bardzo cienką skórę na skutek tego szybko więdną i łatwo ulegają uszkodzeniom mechanicznym. Dlatego też powinny być użytkowane bezpośrednio po zbiorze bądź przechowywane w temperaturze od 6 do 8 stopni Celsjusza i dużej wilgotności, ale nie dłużej niż kilka dni.
Wykorzystanie owoców cukinii w warunkach gospodarstwa domowego jest bardzo szerokie. Ponadto cukinie są dobrym surowcem do konserwowania. Ponieważ przy otrzymywaniu marynat i kiszonek z cukinii można się w pełni oprzeć na zaleceniach technologii przetwarzania ogórka.
Marynaty z cukinii otrzymuje się z owoców całych lub krojonych. W przypadku owoców całych ich długość nie może przekraczać 8-10 cm przy użytkowaniu słoików 0, 9 l i 10-13 cm przy słoikach 1, 5 l. Natomiast do marynowania cukinii w postaci plastrów można wykorzystać owoce o długości nawet 20 cm pod warunkiem, że grubość nie jest zbyt duża i komora nasienna nie jest nadmiernie rozwinięta. Miąższ owoców cukinii jest delikatniejszy niż miąższ ogórka, stąd okres pasteryzacji marynaty z cukinii powinien być krótszy, i dla słoików 0, 9 l wynosi około 15 minut, a dla słoików półtora litra 20-25 minut.
Do kiszenia przeznacza się cukinie o długości 10 do 20 cm, przy czym do dłuższego przechowywania (3- 4 miesiące) nadają się tylko kiszonki z owoców o długości nie większej niż 15 cm.
Należy zaznaczyć, że owoce cukinii z racji budowy miąższu i dużej zawartości substancji pektynowych stosunkowo łatwo ulegają mięknięciu pod wpływem enzymów pektyno litycznych. Dlatego też zabieg blanszowania owoców przed przerobem jest niezbędny, gdyż wyraźnie przedłuża trwałość i organoleptyczną jakość kiszonego produktu.

Komentarze do artykułu

Dodaj komentarz

Przeczytaj również: