Czytaj także- marchew przechowywanie

WARZYWA KORZENIOWE. Marchew uprawa i nawożenie

Do grupy warzyw korzeniowych zaliczamy rośliny wytwarzające mięsisty korzeń spichrzowy, który stanowi zwykle część użytkową rośliny. Rośliny te należą do różnych rodzin botanicznych, a mianowicie: baldaszkowatych (marchew, pietruszka, seler) komosowatych (burak ćwikłowy) i złożonych (skorzonera, salsefia). U niektórych z wymienionych tu warzyw część jadalną stanowią oprócz korzenia liście (seler, pietruszka, burak ćwikłowy).
W normalnych warunkach wszystkie warzywa korzeniowe są dwuletnie, W pierwszym roku tworzą gruby korzeń, a w drugim roku wydają pędy kwiatostanowe i nasiona, zużywając na to zapasy znajdujące się w korzeniu spichrzowym.
Korzeń spichrzowy składa się z trzech części: wierzchołkowej, tzw. główki, leżącej pod nią szyjki i korzenia właściwego, z którego wyrastają korzenie boczne. Na przekroju korzenia spichrzowego (z wyjątkiem buraka) rozróżniamy; skórkę, korę oraz walec osiowy (rdzeń). Między walcem osiowym i korą występuje tkanka twórcza.
Warzywa korzeniowe poddane w fazie siewek lub młodych roślin przez dłuższy okres działaniu chłodu mogą wydawać w pierwszym roku wegetacji pędy kwiatostanowe, a nawet nasiona, co dla producenta warzyw jest niekorzystne. Dlatego też warzyw tych nie wysiewa się zbyt wcześnie na wiosnę. Wszystkie warzywa korzeniowe, z wyjątkiem selera, uprawia się z siewu do gruntu. Dobre przechowywanie się, niezbyt wysokie wymagania co do gleby i nawożenia oraz duża wartość biologiczna i dobry smak stanowią zasadnicze zalety tych roślin. Niektóre z nich np. marchew i burak, stały się (obok kapustnych) podstawowymi warzywami w naszymi kraju.


Na temat chorób i szkodników można się dowiedzieć z tego tekstu: choroby marchwi

Marchew właściwości

Opis botaniczny. Nasiona marchwi są drobne, płaskie, zaopatrzone w kolczaste wyrostki, które usuwa się dla ułatwienia siewu. W jednym gramie znajduje się 850 nasion. Nasiona zachowują zdolność kiełkowania do 4 lat. Zdolność kiełkowania nasion świeżych jest niska, w drugim roku wynosi 60-70%. Kiełkowanie w temperaturze 12-I6°C trwa 2-3 tygodnie. Po upływie 40-60 dni od wzejścia zaczyna się tworzyć korzeń spichrzowy. Korzeń ma barwę od pomarańczowożółtej do ceglastopomarańczowej, zależnie od odmiany. Lepsze są odmiany marchwi, których korzeń ma grubą część korową i cienki walec osiowy o barwie zbliżonej do barwy kory. Kształt korzenia zależy od odmiany oraz warunków wzrostu. System korzeniowy jest bardzo głęboki i rozgałęziony, korzenie sięgają do 2 m w głąb gleby, a poziomo rozrastają się w promieniu 50-60 cm. Okres od siewu do zbioru trwa 80-150 dni, zależnie od odmiany, W drugim roku marchew wytwarza pędy kwiatostanowe wysokości około 150 cm. Kwiaty białe, niepozorne, zebrane są w baldachy złożone.

Wartość energetyczna i biologiczna.

Właściwości marchewki. Zawartość suchej masy wynosi około 16%; głównym jej składnikiem są cukry. Marchew właściwości odżywcze. Zawiera dużo żelaza, wapnia, fosforu i witamin, zwłaszcza prowitaminy A, czyli karotenu (od 4 mg u odmian żółtych do 18 mg u odmian czerwonych) w 100 g świeżej masy. W czasie przechowywania zmniejsza się zawartość cukrów prostych i karotenu.

Wymagania klimatyczne i glebowe.

Wyższy plon marchwi uzyskuje się w rejonach, gdzie średnie temperatury lata są niższe, a lato obfituje w opady. Udaje się ona na glebach lżejszych, byle niezbyt suchych. Najlepsze są gleby piaszczyste mocne oraz gliniaste lżejsze, lecz nie nadmiernie wilgotne. Dobrze plonuje na torfach, jednak korzenie nie nadają się do dłuższego przechowywania. Na wcześniejszy zbiór uprawia się ją na glebach lżejszych i z wystawą południową.
Odmiany. Odmiany marchwi różnią się długością okręgu wegetacji oraz kształtem, barwą i wielkością korzenia.

Marchew siew. Stanowisko w zmianowaniu, wprawa roli i nawożenie.

Jak siać marchew?

Marchewka uprawa- można uprawiać zarówno w zmianowaniach warzywniczych, jak i rolniczych. W zmianowaniach warzywniczych uprawia się ją w trzecim roku po oborniku, w rolniczych zaś — zazwyczaj w drugim roku po oborniku na glebach słabszych, a w trzecim na glebach żyznych i po mieszankach strukturotwórczych. Marchew należy uprawiać po roślinach odchwaszczających glebę, np. po kapuście, kalafiorze, ogórku, pomidorze, fasoli szparagowej, a z roślin rolniczych — po ziemniaku, pszenicy, rzepaku i mieszankach jednorocznych roślin motylkowych użytkowanych na zieloną paszę. Marchew konsumpcyjną można uprawiać na tym samym polu co trzy lata, a nasienną — co cztery lata.
Uprawa marchwi na redlinach. Należy wykonać głęboką orkę przedzimową. Wiosenna uprawa roli powinna być staranna, w przeciwnym wypadku marchew źle wschodzi.
Marchew uprawna jest wrażliwa na niedobór azotu.
Jak siać marchew? Jeżeli wysiano za gęsto należy przerzedzić, najlepiej po deszczu pozostawiając rośliny w rzędzie co 3 cm. Można to zrobić puszczając brony skośnie do rzędów.
Marchew nawozi się pogłównie pierwszy raz, gdy rozwiną się liście (po pierwszym pieleniu), dając około 50 kg saletry amonowej i drugi raz w 3-4 tygodnie później, dając dawkę dwukrotnie większą.

Zbiór i przygotowanie do sprzedaży.

Marchew siew. Pora zbioru marchwi gruntowej zależy od pory siewu oraz od odmiany. Zbiór marchwi sprzedawanej w pęczkach rozpoczyna się wówczas, gdy korzenie mają średnicę powyżej 1,5 cm. Termin zbioru odmiany najwcześniejszej (jesienny siew marchwi) przypada zwykle na początek czerwca, a marchwi z siewu wczesnowiosennego- na połowę czerwca i do końca sierpnia.
Jeżeli jest zbierana na jesieni ma stosunkowo słabą nać, dlatego też korzenie należy podważać, widłami, a na większej powierzchni- pługiem bez odkładnicy. Wyrwane korzenie układa się nacią w jedną stronę, co ułatwia ucinanie lub ręczne obłamywanie naci tuż przy nasadzie. Korzenie od razu sortuje się na handlowe i niehandlowe.

Komentarze do artykułu

Dodaj komentarz

Przeczytaj również: