Strona głównawarzywa

Dział warzywa

Szparagi uprawa z nasion, uprawa szparagów krok po kroku

Data: 2011-06-08, Data edycji: 2022-09-27

Przejdź do wybranego zagadnienia tego poradnika:
Szparagi nasiona >> rozsada >> Zakładanie i prowadzenie szparagarni >> Zbiór szparagów >> Nawożenie

Wiadomości ogólne. Opis botaniczny.


Szparagi właściwości. Szparag należy do rodziny liliowatych. Podobnie jak chrzan jest rośliną wieloletnią. Nasiona ma kuliste, nieforemne, twarde, czarne. W 1 gramie mieści się 40-60 nasion. W temperaturze 20-30°C nasiona kiełkują po 12-25 dniach. Zdolność kiełkowania zachowują przez 3-4 lata. Łodyga pokryta jest igiełkami, które są przekształconymi pędami bocznymi zwanymi gałęziakami. Liście właściwe przekształcone są w łuski. W drugim roku od siewu pędy osiągają wysokość 1,5-2 m, a w glebie tworzy się karpa złożona z mięsistych korzeni spichrzowych grubości do 1 cm, oraz z wyrastających co roku cienkich korzeni, które pobierają wodę i składniki pokarmowe z gleby. System korzeniowy wybiega na głębokość 3 m. W wierzchołkowej części karpy tworzą się co roku pąki, z których wyrastają młode pędy. Młody pęd, który się jeszcze nie wydłużył, nazywamy wypustką. Stara część karpy po 2-3 latach ginie, a na jej krawędziach rozwijają się młode części karpy. Szparagi białe czy zielone?

Szparag jest rośliną dwuletnią. Kwitnie pierwszy raz w drugim roku wegetacji. Kwiaty osadzone w kątach rozgałęzień, są żółtozielone.


O chorobach szparagów przeczytasz tu-> Rdza szparagowa

Wartość energetyczna i biologiczna.


Szparagi wartości odżywcze. Częścią jadalną są młode pędy z wypustkami. Szparag lekarski właściwości. Wypustki bielone zawierają około 8% suchej masy oraz witaminy A, B1, B2 i C. Szparagi zielone właściwości. Wypustki zielone (niebielone) zawierają nieco więcej suchej masy i wielokrotnie więcej witamin, przede wszystkim A i C;
Spożycie szparagów jest w Polsce niezbyt duże.

Uprawa szparagów zielonych. Wymagania klimatyczne i glebowe.


Długotrwała susza na wiosnę wpływa na obniżenie plonu i zwiększa łykowatość wypustek.
Biale szparagi wymagają gleby ciepłej, przewiewnej, żyznej, o odczynie obojętnym, źle rośnie na glebach podmokłych, ciężkich i zimnych. Ponieważ korzeni się bardzo głęboko, rośnie dobrze na glebach mniej wilgotnych, które dla innych warzyw są już za suche.

Uprawa szparagów krok po kroku.



Produkcja rozsady z nasion.


Szparagi uprawa z nasion. Do założenia szparagarni powinna być użyta rozsada jednoroczna i silna. Jak sadzić szparagi z nasion? Szparagi wysiew. Silną rozsadę otrzymuje się, siejąc nasiona w połowie marca do inspektu ciepłego. Szparagi nasiona. Do jednego okna wysiewa się 70-90 g nasion, z których otrzymuje się 3000 sztuk rozsady. Aby przyspieszyć wschody, moczy się nasiona w wodzie o temperaturze 30-35°C przez 10-12 godzin, następnie miesza nasiona z wilgotnym piaskiem i trzyma je w temperaturze 30°C przez 4-5 dni. Raz dziennie trzeba nasiona przemieszać, a piasek utrzymywać przez cały czas w stanie wilgotnym. Jak rosną szparagi? Świeże nasiona zaczynają kiełkować po 4-5 dniach, stare zaś po 10-14 dniach.
Pod rozsadę szparaga przeznacza się teren o wystawie południowej, glebie lekkiej, ciepłej. Jesienią stosuje się obornik w ilości 400 kg na 100 m2, a przed sadzeniem rozsady wysiewa się nawozy mineralne w ilości na 100 m2: 0,3-0,50 kg K (1,5-2 kg saletrzaku), 0,5 kg P2O5 (3 kg superfosfatu pylistego) oraz 1,3 kg K2O (2,6 kg soli potasowej 50%).

Jak sadzić szparagi krok po kroku? Rozsadę sadzi się w rzędy co 30-40 cm, a w rzędzie co 10-12 cm, W. 4 tygodnie po przyjęciu się rozsady zasila się ją saletrą amonową łub saletrzakiem w ilości 1-1,5 kg na 100 m2. W czasie lata przeprowadza się w miarę potrzeby odchwaszczanie i zwalcza szkodniki.
Szparaga uprawa. Roślin nie należy wykopywać na jesieni, gdyż uszkodzone korzenie gniją nawet przy najstaranniejszym przechowywaniu. Ścina się tylko pędy tuż przy ziemi. Na wiosnę, gdy tylko można wejść na pole, wykopuje się rośliny widłami szerokozębnymi lub wyoruje. Wykopane karpy, należy posortować, przeznaczając do sadzenia karpy o silnie rozwiniętym systemie korzeniowym i dobrze wykształconych pąkach. Szparagi karpy- słabe się odrzuca.

Zakładanie szparagarni.


Zielone szparagi uprawa. Wapnowanie pod szparagarnię jest zwykle konieczne. Jeżeli przewiduje się ręczne sypanie walów, to odległość między rzędami powinna wynosić 120 do 130 cm, przy wyorywaniu wałów — co 140 cm. Wzdłuż wyznaczonych rzędów wyoruje się pługiem parokonnym, odkładając skibę na dwie strony, bruzdę głębokości 25 cm. Dno bruzdy wyrównuje się, aby było płaskie, spulchnia, nawozi rozłożonym obornikiem lub kompostem i usypuje na nim pojedyncze kopczyki łub niski wał, na którym rozkłada się korzenie tak, aby znalazły się w odległości 20 cm od powierzchni gleby. Na glebach lżejszych zaleca się sadzenie rośliny w rzędzie co 30-40 cm na glebach cięższych co 40-50 cm. Na korzenie nasypuje się 6-8-centymetrową warstwę ziemi i obciska ją do korzeni. Głębokość zasypanej częściowo bruzdy wynosi 10-12 cm. Jeśli wskutek opóźnionego sadzenia rozsada wyda pędy, to przed sadzeniem należy je wyłamać przy nasadzie.

Prowadzenie plantacji w pierwszym roku.


Uprawa szparag. W pierwszym roku uprawy szparagi zajmują mało miejsca, toteż międzyrzędzia należy wykorzystać pod uprawę warzyw, które nie zacieniają szparagów ani nie pobierają z gleby dużych ilości składników pokarmowych. W ciągu lata szparag biały zasila się raz na glebach zasobniejszych i dwa razy na glebach uboższych, dając każdorazowo 50-75 kg saletry amonowej lub saletrzaku na 1 ha. Pielęgnowanie polega na niszczeniu chwastów. W czerwcu, gdy wyrosną pędy szparaga, bruzdy należy zasypać ziemią. W jesieni zaznacza się palikami miejsca, gdzie rośliny się nie przyjęły, a zaschnięte pędy ścina się tuż przy ziemi i pali.

Prowadzenie plantacji w drugim roku.


Szparagi hodowla. Na wiosnę należy w miejscach oznaczonych dosadzić rośliny i zasilić plantację nawozami mineralnymi w ilości na 1 ha: 35-85 kg N (150-250 kg saletrzaku lub 100-150 kg mocznika nawozowego), 55 kg P2O5 (300 kg superfosfatu pylistego) oraz 180 kg K2O (360 kg soli potasowej 50%).

Zbiór szparagów. Prowadzenie plantacji w trzecim roku.


Zbieranie szparagów. Jeżeli w drugim roku uprawy rośliny rozwijają się dobrze i dają dużo silnych pędów, to w trzecim roku można przystąpić do zbioru wypustek. Wiosną, gdy gleba obeschnie i ogrzeje się, usypuje się wały. Orząc jednoskibowym pługiem z dwu stron rzędów szparagów, tworzy się nad nim wał szerokości u podstawy 40 cm. Wał wyrównuje się, podsypując ziemię łopatą. Aby ziemia nie. osypywała się, wały powinny być w przekroju półkoliste lub mieć boki skośne, a górną część półkolistą. Ponieważ zbiera się wypustki długości 22 cm, wysokość wału powinna wynosić nie mniej niż 25 cm, licząc od górnej części karpy. Powierzchnię wału zagrabia się i uklepuje specjalną klepaczką lub ugniata specjalnym wałem złożonym z trzech połączonych segmentów, z których dwa boczne uciskają boki, górny zaś, lekko wklęsły, uciska powierzchnię, nadając jej kształt półkolisty.
Hodowla szparagów. W pierwszym roku zbiór przeprowadzą się tylko przez trzy lub cztery tygodnie. Zbiór wypustek przez dłuższy okres osłabiłby młode karpy, co wpłynęłoby ujemnie na plony w latach następnych.
Wały rozgarnia się po zakończeniu zbiorów, pozwalając na swobodny wzrost pędów.

Prowadzenie plantacji w dalszych latach.


Szparagi zielone uprawa. W czwartym roku i w latach następnych przeprowadza się zbiór już przez 7 tygodni, tj. od maja do 15-20 czerwca. Usypywane wały powinny mieć u podstawy szerokość 50-60 cm. Wały są często rozmywane przez deszcze, zwłaszcza na glebach lekkich i pulchnych, jak również zarastają chwastami, dlatego też w czasie zbioru wały jeden raz odchwaszcza się i podsypuje.
Zbior. Największe plony uzyskuje się w piątym i szóstym, roku po założeniu szparagami. Szparagarnię towarową użytkuje się około 15 lat.
Przeciętny plon wypustek wynosi od 2,5 do 5 t z 1 ha, co zależy w dużym stopniu od nawożenia i pielęgnowania szparagarni.

Nawożenie plonującej szparagarni.


Uprawa szparagów zielonych. Najkorzystniejsze jest nawożenie kombinowane obornikiem i nawozami mineralnymi. Obornik powinien być częściowo rozłożony, aby od razu mógł być wykorzystany przez rośliny. Daje się go co 3 lub 4 lata po zakończeniu zbioru, rozrzucając w międzyrzędziach, a następnie przykrywając ziemią z rozgarnianych walów.
Nawozy mineralne stosuje się corocznie. W roku, w którym daje się obornik, zmniejsza się dawki nawozów mineralnych o połowę i daje na 1 ha: 35-55 kg P2O5 (2-3 q superfosfatu pylistego) i 130-180 kg K2O (2,5-3,5 q soli potasowej 50%). Nawozy fosforowe i potasowe można dać przed usypaniem wałów. Nawozy azotowe w ilości 100-150 kg N (4-5,5 q saletrzaku lub 2-3 q mocznika) dzieli na 2 części:, pierwszą daje się wiosną, drugą przy rozgarnianiu wałów. W miesiąc po rozgarnięciu wałów można nawieźć szparagi dodatkowo saletrą amonową w ilości 100 kg/ha. Co 3-4 lata jesienią w roku, w którym nie stosuje się obornika, należy dać wapno w ilości 1 t/ha.
Zbiór i przygotowanie do sprzedaży. Zbiór zaczyna się, zależcie od warunków klimatycznych, w końcu kwietnia lub na początku maja. Gdy tylko zauważy się pierwsze wierzchołki wypustek nad ziemią lub pęknięcia ziemi, które wskazują, że wypustki są tuż pod powierzchnią, należy przystąpić do zbioru. Obok pęknięcia odgarnia się ziemię i wypustkę wyłamuje lub wycina specjalnym nożem przy samej karpie. Miejsce to zasypuje się ziemią i uklepuje.
Uprawa szparagi. W dni ciepłe i wilgotne wypustki szparaga wyrastają bardzo szybko. Wypustki, które wyrosły ponad powierzchnię ziemi, szybko zmieniają barwę z białej na różowofioletową lub zieloną, zależnie od odmiany. Tracą one wówczas wartość handlową lub też zaliczane, są do niższego wyboru, toteż zbiera się je dwa razy dziennie, rano i wieczorem. Jeśli dni i noce są bardzo ciepłe, zbiór powinno się wykonywać nawet trzy razy dziennie. Wycina się wszystkie wypustki, które dorosły do powierzchni wału, dzięki czemu uniemożliwia się szkodnikom złożenie na nich jaj i sprzyja rozwojowi następnych pędów.
W okresie pełnego plonowania jedna osoba w ciągu dnia może zabrać wypustki z powierzchni 1500-2000 m2. Zebrane szparagi przechowuje się w wilgotnym piasku w piwnicy. W chłodnej piwnicy można przechowywać je przez 2-4 dni, jednak stają się łykowate i mniej smaczne.
Wypustki myje się i sortuje na dwa wybory. Powinny być świeże, zdrowe, czyste, całe, bez uszkodzeń, z białymi lub lekko różowymi główkami, powiązane w pęczki o masie 0,5 kg i 1 kg. Wypustki w pęczku muszą być wyrównanej grubości, równo przycięte i ściśle związane w dwóch miejscach.
Szparagi przeznaczone dla przetwórni układa się ściśle w skrzynkach lub łubiankach. Zaleca się wyściełanie dna i boków skrzynek papierem.
Wypustki zielone zbiera się raz dziennie, wycinając je ostrym nożem przy samej ziemi lub nieco pod powierzchnią ziemi.

Komentarze do artykułu

Dnia 2022-11-30 jacek  skomentował(a):
Autor zapomniał wskazać na to, że szparagi zielone nie wymagają usypywania wałów. Dotyczy to tylko szparagów bielonych.

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz

Przeczytaj również:

Choroby i szkodniki chrzanu, rabarbaru, szkodniki szparagów i szczawiu Szkodniki: Poskrzypka szparagowa, poskrzypka dwunastokropkowa Bielinek kapustnik i piętnówki. Choroby: Zgnilizna wierzchołkowa rabarbaru Rdza szparagowa.

Ogórek uprawa w gruncie, ogórek nawożenie, ogórki gruntowe pod folią Na tym samym miejscu można uprawiać ogórek nie częściej niż co 3 lata.

Uprawa cebuli jaka gleba, cebula właściwości Sok cebuli dzięki właściwościom bakteriobójczym ma zastosowanie w lecznictwie.

Nawóz pod czosnek zimowy, kiedy sadzić czosnek zimowy Czosnek stanowi surowiec dla przemysłu farmaceutycznego ze względu na działanie bakteriobójcze.