Arcydzięgiel lekarski.

Arcydzięgiel uprawia się głównie dla kłączy i korzeni. Znaczenie lecznicze posiada dzięki zawartości olejków eterycznych, furano-kumaryny, flawonidom. Stosuje się go głównie w chorobach przewodu pokarmowego, zewnętrznie w bólach mięśniowych, goścowych i nerwobólach. Najlepiej używać nalewki (100 g korzenia macerować 14 dni w 100 ml alkoholu 70%). Natomiast świeże ogonki liściowe smażone w cukrze są doskonałe do ciast.

Arcydzięgiel uprawia się z rozsady (lepszy sposób) lub z siewu wprost w pole. Optymalny termin siewu to koniec lipca początek sierpnia. Rozsadę wysadza się w pole jesienią, gdy ma ona 3-4 liście rozstawie 60 x 60 lub 70 x 50 cm. Rośnie dobrze na glebach żyznych, zasobnych w próchnicę. Korzenie zbiera się jesienią następnego roku. Wykopuje się je ostrożnie tak, aby ich nie po kaleczyć. Następnie myje się je i kroi na 2-4 części i suszy w temperaturze 30-35 stopni C.

Cząber ogrodowy.

Częścią użytkową są ulistnione łodygi zebrane w pełni kwitnienia i wysuszone w temperaturze 30-35 stopni. Głównym związkiem czynnym jest olejek eteryczny, poza tym garbniki, śluzy, żywice i witaminy. Zalicza się głównie do przypraw, zwiększa wydzielanie soków żołądkowych.
Cząber jest łatwy do uprawy w ogródkach, czy nawet mieszkaniu w doniczkach. Potrzebuje gleby żyznej, ciepłej. Jest wrażliwy na odczyn gleby, nie znosi gleb kwaśnych. Najlepsze stanowisko to drugi rok po oborniku. Dobrze reaguje na nawożenie mineralne na średnim poziomie. Nasiona sieje się w kwietniu w rzędy co 30 cm, nie głębiej niż pół centymetra. Ilość nasion: 8 kg na hektar (0,8 kg na ar). Ziele zbiera się w okresie kwitnienia w drugiej połowy lipca. Możliwe też jest uzyskanie drugiego pokosu.

Co zrobić z arcydzięgla i cząbra czytaj w artykule likier z arcydzięgla. Jak wyhodować cukinię dowiesz się z tego artykułu uprawa cukinii nawożenie

Kolendra siewna.

Głównym surowcem są nasiona. Zawierają one olejek eteryczny (główny składnik to linalol), garbniki, białka, witaminę C. Mają znaczenie w lecznictwie (środek pobudzający trawienie i pracę jelit) oraz przetwórstwie spożywczym.
Kolendra udaje się na glebach lżejszych, lecz w dobrej kulturze o pH 6,5 do 7. Ma ona stosunkowo małe potrzeby pokarmowe i nawożeniowe. W okresie kiełkowania potrzebuje dużo wody, później mniej. Nasiona sieje się wprost w pole w końcu marca lub początku kwietnia, w rzędy co 40 cm na głębokość 1 do 1,5 cm. Na 1 hektar wysiewa się 15 kg nasion (na 1 ar 0,15 kg). Zbiory rozpoczyna się, gdy owoce na baldachach głównych są całkowicie dojrzałe, a na dalszych zaczynają brunatnieć (później łatwo się osypują). Rośliny najlepiej wiązać w pęczki, suszyć w warunkach naturalnych i wymłócić. Owoce dosusza się w temperaturze 35-40 stopni.

Koper włoski.

Jak uprawiać koper- informacje w tym artykule Koper włoski uprawa
Surowcem są dojrzałe owoce, które zawierają dużo olejku eterycznego, flowonidy, olej, cukry, kwasy organiczne. Stosowany w pediatrii jako środek wiatropędny, a także jako przyprawa w mieszankach ziołowych.
Wymaga stanowiska ciepłego, osłoniętego od wiatru. Pod jego uprawy nadają się gleby żyzne, o dużej wartości próchnicy, niekwaśne. Posiada wysokie zapotrzebowanie na składniki pokarmowe. Nasiona sieje się w kwietniu w rzędy co 25 cm, głębokość 1,5 do 2 cm, w ilości 10 kg na hektar (0,1 kg na ar). Jesienią korzenie można zostawić w polu, przykrywając je łętami, ale lepiej wykopać i przechować piwnicy jak na przykład jak marchew i wiosną wysadzić pole. Wysadki sadzi się w rozstawie 100 x 50 cm. Zbiór rozpoczyna się, gdy większość owoców na głównych baldachach przybierze barwę jasnobrunatną (wrzesień). Rośliny suszy się na polu, a następnie młóci.

Lubczyk ogrodowy.

Częścią użytkową jest kłącze lubczyka wraz z korzeniem oraz jego liście. Głównym związkiem czynnym jest olejek eteryczny, a poza tym flawony, żywice, cukry, kwasy organiczne. Korzenie i kłącza stosowane są jako środek moczopędny i wykrztuśny oraz jako komponent zapachowy. Jako przyprawę używa się liści.
Lubczyk jest rośliną wieloletnią. W Polsce udaje się bardzo dobrze. Znosi stanowisko zacienione. Wymaga gleb żyznych, o dobrej strukturze, zasobnych w wapń, ciepłych. Posiada wysokie wymagania pokarmowe, pożądane jest nawożenie kompostem lub dobrze rozłożonym obornikiem. Na glebach średnio zasobnych można dodatkowo nawozić nawozami mineralnymi. Lubczyk uprawia się z siewu w drugiej połowie lata, w ilości 10 kg na hektar (0,1 kg na ar). Zbiór przeprowadza się jesienią w drugim, trzecim roku uprawy. Korzenie wykopuje się, myje, kroi celem łatwiejszego wysuszenia. Suszy się w temperaturze nie wyższej niż 35 stopni Celsjusza. Natomiast w przypadku użytkowania ziela, można go ścinać i suszyć dwu trzykrotnie w czasie wegetacji, a dla celów kuchennych można oczywiście zrywać liście przez cały okres wegetacji.

Komentarze do artykułu

Dodaj komentarz

Przeczytaj również: